Teşebbüs Birliklerinin Kararları bugün Türkiye'de sanayinin gelişmesi, iktisadi hayatın düzenlenmesi ve Hükümet politikalarına yön
vermek ve yardımcı olmak bakımından çok önemlidir. Genel eğilim Yürütmenin icraatında sivil toplum kurumlarının ön palana
çıkmasını öngörürken, sivil toplum kurumlarının akıllarına gelen her türlü kararı uyumlu eylem haline dönüştürecek girişimlerden
de sakınmaları gerekmektedir. rnrnÖzellikle bu konuda Rekabet Kanunu'nun icablarına uymaları gerekmektedir. Kanununumuz teşebbüs
birliklerini tanımlamaktadır. Ancak 4054 sayılı temel felsefesi Roma Antlaşması'ndan esinlenmektedir. Bu bakımdan da Kurucu
Antlaşma'nın 85 (1) maddesi kapsamındaki Teşebbüs Birlikleri'nin en mükemmel tanımını Topluluk içtihatlarında bulmak mümkündür.
rnrn"Birlik" sözcüğünün Topluluk Rekabet Hukuku'nda ifade ettiği anlam, tarım kooperatifleri hukuki şahsiyet iktisabetmesi kanunca
mümkün olmayan cemiyetler, kar amacı gütmeyen dernekler1 ve federasyon veya konfederasyorlardır. rnrnYukarıda tanımlanan teşebbüs
birliklerinin kararlarını; Genel Kurulları'nın aldığı kararlar, yetkili organlarının ilke kararları, iç işleyişlerine ait
tüzükleri, üyelik şartlarına ilişkin esaslar veya eylem planları kapsamaktadır. rnrnAyrıca da Teşebbüs Birlikleri'nin üyelerine
gönderdiği bağlayıcı olmayan tavsiye kararları da ayrıca "karar" kabul edilmektedir. rnrnYukarıda belirttiğimiz şekli ile
Türkiye'deki tüm dernekler suç unsuru sayılan fiilleri işlemektedir. Halbuki bu derneklerde şirketleri adına görev yapan
temsilcilerin esas amacları ülke sorunlarına sahip çıkmaktır. Bu işi büyük bir iyi niyet ile yaparken bilmeden hukuka aykırı
eylemler yapmak durumunda kalmaktalardır. rnrnAncak yasaları bilmemek bir mazeret unusuru değildir. rnrnSon yılların en büyük
vakası olan Çimento davasında, Komisyon bir yandan Birliklere üye olmanın bazı kurallara uyma zorunluluğu getirdiği gibi
Birliklerin kurallarının üyelerinin görüşlerinden oluştuğunu kabul etmiştir. Komisyon bu görüşten hareketle, rekabete aykırı
eylemlerin Birlik üyeliğinin bir sonucu olarak gösterilmesi çabalarına karşı çıkmıştır. rnrnAynı şekilde bu tip eylemlerin damping
uygulamalarına veya üçüncü ülkelerden yapılan sübvanse edilmiş ithalata karşı durmak amacıyla zorunluluktan doğduğu söylemini de
kabul etmemiştir. rnrnBurada dernek yöneticilerinin başlıca dikkat etmesi gerek hususlar çok açıktır. Dernek toplantılarında
piyasaları bölüşmeye yönelik kararların alınması, özellikle fiyat tespitlerinin yapılması, dernek kararlarını uygulamayan ve
sektörün içerisinde yer alanlara karşı müeyyide uygulamaya kalkışılması, firmaların piyasa paylarına ilişkin bilgilerin toplanarak
bunlar üzerine müzakerelerde bulunmak, dernek üyeliğine kabul edilmek isteyenleri gruba ters görüşleri olduğu için derneğe kabul
etmeme gibi bir dizi eylem hukuka aykırı ve yasaktır. rnrnİlk bakışta bize çok doğal gelen hususların yasalara aykırı olması
olgusu yeni bir olgudur. Zamanla bunlara da alışılacaktır, ancak şu geçiş döneminde hatalı davranmaktan uzak durmaya çalışmalıyız.
rnrn rnrn1 Aff. 209-215, 218/78, Van Landewyck k. Komisyon, Rec. 1980, s:3125
esc@escrc.com
