Özelleştirmenin Önündeki Yeni Engel: Rekabet Kurulu

Rekabet Kurulu özelleştirme kapsamındaki ihalesi tamamlanmış İGSAŞ'ın devrini önleyerek özelleştirme sürecinde yeni bir devir açtı. 30 Ekim'de özelleştirmeden sorumlu Bakan Yüksel Yalova ile CNBC-e kanalında karşılıklı söyleşiyoruz. Sayın Bakan özelleştirmenin önündeki engellerden söz ediyor, çok başlılıktan yakınıyor. Ben de TÜGSAŞ'ın ihlalesinin iptal edilmesinin yanlış olduğunu, İGSAŞ'ın akibetini soruyorum. TÜGSAŞ bizce değerinin altında fiyat buldu iptal ettik diyor. İGSAŞ'da da sorun olamaz diyor. Sonra bir ara yine bazı çevrelerden söz ediyor. Bir anlam veremiyorum. Anlaşılan o ki; Rekabet Kurulu yanlış yönlendiriliyor ve devir işlemine izin vermiyor.rnrnŞimdi mesele nedir İGSAŞ, Rusya'dan gelen doğal gaz ile üre gübresi üreten bir teşebbüstür. Özelleştirme kapsamında ÖİB'nin muammam bedelinin üzerinde teklif veren TOROS Kimya A.Ş. tarafından devralınmak istenmektedir. İşlem yasal düzenlemeler gereği Rekabet Kurulu'nun iznine tabidir.rnrnRekabet Kurulu neye bakar TOROS'un ya da başka bir alıcı olsa o teşebbüsün üre piyasasında hakim duruma girip girmediğine ya da bu durumunu güçlendirip, güçlendirmediğine. TOROS bu konuda üretimi olmayan bir şirkettir. Dolayısı ile durumunu güçlendirecek ya da hakim duruma girecek bir durumu yoktur. Ancak İGSAŞ'ı kim alırsa alsın hakim duruma girecektir. Bu örnek THY, Erdemir, Petkim ve tüm kamu teşebbüsleri için geçerlidir. O bakımdan da aynı piyasada olmayan teşebbüslerin almasında bir sakınca yoktur. Yoksa özelleştirme olmaz zira hemen hemen önemli tüm KİT'ler hakim durumdadırlar. Fakat Rekabet Kurulu meseleyi ilgili ürün bazında değil de talipli TOROS'un diğer imkanlarını değerlendirerek işlemi red etmiş.rnrnNedir bu imkanlar TOROS'un Akdeniz'de depoları varmış, limanı varmış, bayileri varmış. İGSAŞ'ın İzmit Körfezi'nde depoları, limanı ve bayileri varmış. Bu durumda depo, liman ve bayiler birleşince büyük güç olurmuş. Burada Rekabet Kurulu'nun unuttuğu TOROS'un binlerce bilgisayarı ve yüzlerce otomobili var. İGSAŞ'da da durum aynıdır. O halde zaten depo, liman işinden değil de bilgisayar ve otomobil işinden işlemin red edilmesi gerekirdi. Şaka gibi. Bu arada üre gübresini TOROS ithal ediyor, şimdi özelleştirme ile üretici olmak istiyor. Kurul'un ilginç bir yaklaşımı var bu konuda: TOROS bu malı Ukranya'dan, Bulgaristan'dan ithal ediyor, İzmit'te liman sahibi olursa durumu güçlenir.rnrnŞimdi beyler bakın, İGSAŞ'da bu yıl üretimi bile Rusya'dan alınacak gazın kaderine bağlıdır. Bu teşebbüs hiçbir zaman tam kapasite çalışamamaktadır. Şu anda işçisinin maliyeti 2 milyara gelir, özel kesimdemaliyet bu 1.1 milyardır. Zarar artacaktır. ABD ve Avrupa üreye anti-damping vergisi koymuştur. Ukranya'nın ölümcül dampingli üre malı Türkiye'ye akacaktır. Bunu da üstelik şimdi TOROS ithal edecektir. Sonuç ne olmuştur İyi fiyat bulan bir özelleştirme işlemi Rekabet Kurulu'na takılmıştır. Yeni bir ihale açılacaktır ve bu fiyatın altında teklifler gelecektir. Ve doğal olarak da Devlet malını ucuza bırakmayacaktır ya da kamuoyunun baskısı sonucu bırakamayacaktır.rnrnAlın tepe tepe kullanın şimdi işte.