Otomotiv Dağıtım İşinde Devrim (II)

Dünkü yazımızda, AB'de yürürlüğe giren ve uyumlaştırma yasaları çerçevesinde 31 Aralık'a kadar Türk Mevzuatı'na da girmesi beklenen Otomotiv Tebliği ile ilgili olarak getirilen yeni sistem ve bu sistemin temel özelliklerine değinmiş idik. Şimdi bunları biraz daha açmak sektörü bilgilendirmek açısından faydalı olacaktır.rnrnGerek Komisyon kararları gerekse de taslak tüzük doğrultusunda, seçici dağıtım sistemlerinde dağıtıcıların sisteme kabul edilebilmeleri için üreticiler tarafından konan şartların başlıca iki ana grupta toplanabileceği görülmekte. Bunlar, niteliksel şartlar, ve miktara dayalı niceliksel şartlardır.rnrnNiteliksel şartlar, adından da anlaşılacağı üzere doğrudan ürün yapısına ilişkin, örneğin dağıtıcının teknik yeterliliği ve ürüne hakimiyeti, personelin eğitimi veya mekana yönelik şartlardır. Niteliksel şartlara dayandırılmış olan bir seçici dağıtım sisteminin rekabeti kısıtlayıp kısıtlamadığı tespitinde ise; rakip ürünlerin benzer bir sistemle dağıtılıp dağıtılmadığına ve ürünün yapısının gerçekten üretici tarafından bazı şartların öne sürülmesini gerektirip gerektirmediğine bakılmaktadır. Zira, niteliksel şartlara dayandırılmış bir seçici dağıtım sistemi rakip ürünlerin dağıtım sistemlerinin işleyişini engelliyorsa, ya da pazardaki fiyat esnekliğini tüketici aleyhine olacak şekilde etkilenmesine yol açıyorsa, rekabet kurallarına aykırı bir durum ortaya çıkmakta.rnrnEk yükümlülükler getiren niteliksel şartlar ise; reklam ve promosyon faaliyetlerine katılım şartı gibi doğrudan ürünün yapısından kaynaklanmayan şartlardır. Komisyon, bu tür şartlara dayanan seçici dağıtım sistemlerinin rekabete aykırı olduğunun altını çizmekle birlikte ekonomik ve rasyonel gerekçeler sunulması durumunda bireysel muafiyet tanıyabilmekte.rnMiktara dayalı niceliksel şartlar ise üreticinin dağıtıcı sayısını kısıtlı tutmak için öne sürdüğü her türlü şartlar bütünüdür. Komisyon dağıtıcı miktarını kısıtlamaya yönelik şartları kesinlikle rekabete aykırı olarak nitelendirmekte ve çok nadir olarak bireysel muafiyet tanımakta.