AB'de Rekabet ve Kurumların Görev ve Yetkileri

Rekabet ihlallerinin Birlik Rekabet Hukuku kapsamında değerlendirilebilmesi için öncelikli şart bu ihlallerin Üye Ülkeler arasındaki ticareti olumsuz yönde etkileyecek kapsamda olmalarıdır. Bununla birlikte Komisyon hangi vakaları kendisinin yürüteceğine, anlaşma veya hakim durumu kötüye kullanma fiilinin etkisini ve ihlalin niteliğini dikkate alarak belirler. Burada sözü edilen etki ve nitelik faktörlerinin daha detaylı bir biçimde açıklanmasında fayda vardır.rnEtki faktörü başta gelmektedir. Bir anlaşma ya da hakim durumu kötüye kullanma fiilinin etkileri, anılan fiilin gerçekleştiği sınırlar ve ilgili coğrafi pazar ile doğrudan bağlantılıdır. Nitekim, ilgili coğrafi pazarın tek bir Üye Ülke'nin sınırları içerisinde bulunması ve ihlalin de sadece bu ülkede gerçekleşmiş olması durumunda, anılan ihlalin etkilerinin (her ne kadar varsayımsal olarak bu ihlalin Üye Ülkeler arasındaki ticareti etkileyebileceği düşünülebilse dahi) sadece o Üye Ülke'de ortaya çıktığı kabul edilmektedir.rnNitelik faktörü ise incelenmesi gereken ve etki faktörü kadar ağırlıklı diğer bir kriterdir. Nitekim, bir ihlalin niteliği, bu ihlalin 81. Madde veya 82. Madde kapsamına girmesiyle bağlantılı olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda geçmişte 81. maddenin birinci paragraf hükümlerini aynı maddenin üçüncü paragrafı uyarınca uygulanmaz kılma yetkisi sadece Komisyon'a aitti. Yani muafiyet şartlarını sağladığı gerekçesiyle a priori muafiyet kapsamına girebilecek anlaşmalar sadece Komisyon tarafından incelenirken, aynı kapsamda, daha önce sağlanmış olan bir muafiyetin kaldırılmasına ilişkin inceleme ve karar yetkileri de sadece Komisyon'un tasarrufunda bulunmaktaydı. Ancak yeni değişiklik ile bu yetki milli otoritler tarafından da kullanılabiliyor. Öte yandan, 82. Madde kapsamına giren ihlallere ilişkin olarak Komisyon ve Üye Ülkeler arasında herhangi bir yetki kısıtlaması veya belirlenmiş bir öncelik mevcut değildir. Her ikisi de hakim durumun kötüye kullanılmasına ilişkin şikayetleri değerlendirme ve ihlallere yaptırım uygulama yetkilerine sahiptirler.rnSon olarak ise, Birlik için önem taşıyan vakalar Komisyon açısından özel bir konumdadır. Bazı vakalar, -her ne kadar milli kurumlar tarafından incelenmeleri gerekse dahi- Birlik açısından önem taşımaları durumunda Komisyon tarafından ele alınabilmektedir. Bunlar, özellikle, Birlik Rekabet Hukukunda daha önce gündeme gelmemiş, ve Komisyon, Bidayet Mahkemesi ve Adalet Divanı'nda karar konusu olmamış vakalardır. Aynı kapsama, Antlaşma'nın 86 (1) maddesi uyarınca özel yetkilerle donatılmış kamuya ait teşebbüslerin ve yine 86 (2) madde uyarınca kamu yararını gözeten veya iktisadi tekel konumunda olan teşebbüslerin rekabeti kısıtlayıcı fiillerine ilişkin vakalar da girebilmektedir.