ŞİRKET BİRLEŞMELERİNİN AB BOYUTU

Avrupa Birliğinde şirketlerin birleşerek, faaliyet gösterdikleri piyasalarda hakimiyet kurmalarını ve zamanla olası tekeller haline gelmelerini önlemek ve dolayısıyla ortak pazarda serbest rekabetin işleyişini korumak amacıyla, 1990 yılında AB Konseyi tarafından bir Tüzük çıkarıldı.Bu Tüzüğün amacı, AB'ye üye devletlerin ulusal sınırlarını aşarak AB çapında serbest rekabet üzerinde olumsuz etkiler doğurabilecek, şirketler arası birleşmeleri önlemek olduğundan, hangi büyüklükteki birleşmelerin AB tarafından denetleneceğinin belirlenmesi gerekmekte. rnrn rnrn rnrn rnrn rnrn rnrnTüzükte, "Topluluk Boyutu" olarak adlandırılan ve uygulanmasına izin vermeye sadece AB Komisyonunun yetkili olduğu şirket birleşmelerine ilişkin asgari limitler şu şekilde belirlendi: Birleşen şirketlerin dünya çapındaki toplam ciroları 5 milyar ECU'nün üzerinde ve birleşen şirketlerden en az ikisinin AB çapındaki ciroları 250'şer milyon ECU'den fazla olması gerekiyor. rnrn rnrnBöylece, ciro açısından yukarıda belirtilen büyüklükteki şirket birleşmelerine üye devletler kendi ulusal Rekabet Kanunlarına dayanarak müdahale edememekte; bu büyüklüğe sahip birleşmelerin ortak pazarda rekabeti bozup bozmadıklarına sadece AB Komisyonu karar verebilmekte. rnrn rnrnAB Komisyonu, 6 yıldan beri yürürlükte olan Tüzüğü uygularken elde ettiği tecrübelere dayanarak bu limitlerin aşağıya çekilmesine yönelik yeni bir Tüzük Teklifi hazırlamıştır. Çünkü Komisyona göre, aslında ortak pazardaki rekabeti bozabilecek nitelikte olmasına karşın, ciroları 5 milyar ve 250 milyon ECU'lük asgari limitlere ulaşmadığı için birçok şirket birleşmesi olayı AB'nin denetim yetkisi dışında kalmakta. rnrn rnrnAB Komisyonu hazırladığı yeni öneride, dünya çapındaki asgari toplam ciro limitini 5 milyar ECU'den 3 milyar ECU'ye; AB çapındaki ciro limitini ise 250 milyon ECU'den, 150 milyon ECU'ye indirdi. rnrn rnrnAB Komisyonunun bu önerisinin AB Konseyi tarafından kabul görmesi durumunda, bundan böyle AB çapında gerçekleştirilen çok daha fazla sayıda şirketler arası birleşme için AB Komisyonunun vizesinin alınması gerekecek. rnrn rnrnHaydi bakalım durup dururken Komisyon neden böyle bir hamle yapıyor rnrn rnrnCevabı gayet açık. ABD ve Uzak Doğu ile rekabet gücü azalan AB sanayisi bir çeşit koruma mekanizması geliştirmekte ve mesela ilk etapta sivil uçak sanayisini korumak maksadıyla geçtiğimiz aylarda iki büyük Amerikan devinin birleşmesine karşı tavır ve önlem almakta. rnrn rnrnBu gibi örnekleri çoğaltmak mümkün. Amerika ve Uzak Doğu arasındaki çekişmeye son yıllarda tribünden iştirak eden Avrupa, çok elit sancılarla, iletişim devriminin nakte çevrilememe sendromlarının son etabına yorgun olarak girmekte.