• Gazete Makaleleri / Finansal Forum Gazetesi

  • Rekabetin hassas noktaları

  • Teoride mevcut rekabet kanunlarının pratiğe nasıl aktarılabileceği konusunda bir fikir sahibi olmak ve Topluluk'taki rekabet kanunlarının uygulama alanlarını daha iyi anlamak açısından örnek kararları incelemek gerekir. Örneğin geçtiğimiz aylar içerisinde Avrupa Topluluğu Adalet Divanı, Fransa'da bayiler ve paralel ithalatçılar arasında araba satışlarındaki ayırımcı uygulamalara yasaklama getirdi. rnrn rnrnATAD kararına göre 1 Temmuz 1996 tarihinden sonra yurt dışından alınıp daha sonra Fransa'ya ithal edilen arabalar bir sonraki senenin modeli olarak kabul edilecektir. Zira bu hak Fransa içerisinde bayilerden alınan arabalar için daha önce verilmişti. rnrn rnrnBu konu Avrupa Topluluğu Adalet Divanı'na (ATAD) gelen Rémy Schmit davasının içeriğinden yola çıkarak gündeme geldi. Rémy Schmit, Avrupa Topluluğu içerisinde ucuz fiyatlarla araba ithali konusunda uzmanlaşmış bir firmanın yöneticisidir. Bay Schmit 1991 model bir araba satıp Ağustos ayında Luksemburg'da trafiğe çıkartıp daha sonra Fransa'ya ithal edip 1992 model olarak işleme koyma girişiminde bulunmuştur ki Fransa bu hakkı, 1978 yılında yürürlüğe giren bir kararname doğrultusunda sadece Fransa'da Fransız bayiler tarafından satılan arabalara vermiştir. rnrn rnrnFransa Metz Adliyesi'nden ATAD'a intikal eden dava, Topluluk hukuku temel alınarak, 1 Temmuz tarihinden sonra aynı üretici tarafından piyasaya sürülen iki arabanın birinin bir sonraki yılın modeli olarak sayılabilmesinin buna rağmen diğerinin bu hakka sahip olamaması uygulamasının hukuki mesnedini incelemektedir. Adalet Divanı yaptığı inceleme sonucunda bu uygulamanın Avrupa Topluluğu'nu kuran Antlaşma'nın malların serbest dolaşımını öngören 30. Maddesine aykırı olduğu, paralel ithalatı kısıtladığı ve pazarın bölünmesine sebebiyet verdiği kararına vardı. rnrn rnrnYine 1993 senesinden Fransa'daki başka bir davaya bakalım. Dava konusu ise Fransa'nın en büyük üç şişelenmiş su firması Nestlé, Perrier ve BSN. rnrn rnrnNestlé firması Perrier firmasını devralmak ister ve şayet Perrier üzerinde kontrol sahibi olmak isterse BSN firmasına da Perrier'nin sahip olduğu Volvic su kaynağını satmayı önerir. Komisyon, Nestlé ve Perrier'nin birleşmesi ve Perrier'nin sahip olduğu bir kaynağın BSN firmasına satılmasının Nestlé ve BSN firmaları tarafından oluşması muhtemel duopolist bir hakim durum'a dikkat çekmiştir. rnrn rnrnKomisyon daha sonra ise bu birleşme ve akabindeki satışın %82 oranında pazar payına sahip bir dupoli yaratacağı, Topluluk dahilinde başka rakip işletme bulunmaması, Perrier'nin pazar dışına itileceği ve bunun diğer iki firmanın 'rekabet-dışı paralel tavırlar' doğurabileceği, talebin aşırı inelastik olduğu ve pazara girişlerin çok zor olduğu gerekçeleriyle şartlı kabulüne karar verdi. rnrn rnrnNestlé firması bir dizi taviz sonucunda operasyonu gerçekleştirdi ama yukarıda Komisyon'un tedirgin olduğu durumların hiçbiri de gerçekleşmedi. Bunun sebebi de Nestlé firmasına sözkonusu tavizleri verdirten güçtür.