Topluluk Rekabet Piyasaları, Otomotiv Ticareti ve Toplu Muafiyet Tüzüğünün Getirdikleri

Komisyon'un 1997 tarihli, Avrupa Birliği sınırları içerisinde üretim yapan 23 Avrupalı ve Japon otomobil üreticisinin en çok satılan 75 değişik model binek otomobilin sıfır kilometre fiyatlarını karşılaştıran sekizinci çalışması yayımlandı. Çalışmada mali sistemlerindeki farklılıklar nedeniyle Danimarka, Finlandiya ve Yunanistan alınmadı. Otomobiller aksesuardan doğan farklılıklar eşitlendikten sonra araştırmaya tabi tutuldular. Değerleri ise ulusal para birimleri ve Ecu üzerinden vergilendirilmemiş ve anahtar teslim fiyatı olarak ayrı ayrı hesaplandı. Sonuçta Opel ve Volswagen/Audi kendilerini Komisyon soruşturmasının eşiğinde buldular. rnrn rnrnElde edilen bulgulara göre en pahalı otomobil Almanya'da (75 modelin 31'inde) ve sonra sırasıyla Fransa'da (30/75) ve İngiltere'de (25/75). Ucuzluk sıralamasında ise Hollanda (23/75) ve geçen senenin birincisi Portekiz (21/75) başta geliyorlar. rnrn rnrnAraştırmanın ortaya çıkardığı bir başka ilginç nokta ise toplam 40 modelde ülkeler arası fiyat farklarının %20'yi aşıyor olması. rnrnGeçtiğimiz yıl yapılan araştırmada da aynı olan oran, o zaman 40 yerine 60 modele denk geliyordu. rnrnBuradan çıkarılacak sonuç ise, Ortak pazar'ın işleyişinin ulusul pazarlar arasındaki fiyat farklılıklarını düşürüyor olması. Bu, pek tabii ki tüketiciler açısından da çok olumlu. rnrnBu noktada AB Komisyonu'nun tüketici lehine yaptığı düzenlemelerin de önemi yadsınamaz. Çünkü Komisyon uzun zamandır, üreticilerin büyük muhalefetine rağmen, paralel ticaretten yana bir tavır sergilemekte. rnrnParalel ihracat, bir Alman vatandaşının Mercedes marka otomobili daha ucuz olması nedeniyle Hollanda'dan alıp Almanya'da kullanması şeklinde örneklenebilir. rnrnÜreticiler ise, dağıtım ağlarını karıştırması, satış sonrası çıkan anlaşmazlıklar ve özellikle de fiyat politikalarında neden olduğu dalgalanmalar nedeniyle paralel ticarete karşı çıkıyorlar. rnrnKomisyon, bu sert tepkilere rağmen, serbest dolaşım ve serbest rekabet ilkelerinden yola çıkarak ulusul pazarlar arasındaki fiyat farklılıklarını %12'yi aştığı durumlarda paralele ticaretin tüketici lehine olduğu kararına vardı. rnrnBuna göre de hem yapılan itirazları ciddiye almadığını gösterdi, hem de Avrupa çapındaki bayilerine resmi veya dolaylı olarak satış sırasında müşteriden dağıtım bölgesinde mukim olduğunu gösteren belgeler istettiğine dair şikayetlerin geldiği Mercedes, Opel ve Volkswagen/Audi üçlüsüne karşı Topluluk Komisyon'u bir soruşturma hazırlığına girişti. rnrnAdı geçen şirketlerin Komisyon'un yaptırdığı araştırmayla örtüşmesi ise bir rastlantı olamayacak kadar düşündürücü... rnrnÜlkemizde de yakın bir gelecekte Rekabet Kurulu'muz otomotiv ticaretinde Toplu Muafiyet tebliğini yayımlayacak. Bu durumda da bölgeler arasındaki fiyat farklarının ne boyutlarda olduğu tüketiciler ve diğer sivil toplum kurumları tarafından gündeme gelecektir. rnrnGeçen yazılarımızda otomotiv Toplu Muafiyet kuralları ile ilgili geniş bilgiler vermiştik. Şimdi bu perspektiften meselenin yeniden değerlendirilerek kıssadan hisse çıkartmak zamanı artık geliyor.