REKABET KURULU TEK ELDEN DAĞITIM ANLAŞMALARI TEBLİĞİNİ YAYIMLADI

Rekabet Kurumu Başkanlığı'ndan Tek Elden Dağıtım Anlaşmaları Tebliği TCRG'de yayımlandı. Kurum Başkanlığı, daha önceden de bireysel muafiyet talepleri ve birleşme ve devralmalar ile ilgili tebliğleri yayımlamıştı. Türk kamuoyu için oldukça yeni bir konu olan söz konusu tebliğ, esas itibariyle Rekabet Kanunu'nun çetin rekabet koşullarından, yine aynı kanun gereği ne şekilde toplu muafiyetler kapsamında esneklik elde edilebileceğini ve işletmeler arasındaki tek elden dağıtım anlaşmalarının ne şekilde düzenleneceğini hükme bağlıyor. rnrn rnrnTek Elden Dağıtım Anlaşmaları Tebliği'nin kapsamı yalnız iki teşebbüsün taraf olduğu, bir tarafın belirli malları ülkenin tamamında veya belirlenmiş bir bölümünde yeniden satması amacıyla yalnızca diğer tarafa sağlamayı kabul ettiği anlaşmaları içeriyor. rnrnBu tür anlaşmalara giren işletmeler, Grup muafiyeti kapsamında bir dizi yükümlülüğü de üstleniyorlar. Bunlara göz attığımız da: rnrnSağlayıcıya, anlaşma konusu malları anlaşma bölgesindeki kullanıcılara doğrudan satmama yükümlülüğü esas rekabet sınırlaması olarak getirilmiş. rnrn rnrnÖte yandan Tek elden dağıtıcının da üzerine düşen bir dizi yükümlülük mevcut. rnrnAnlaşma konusu mallara rekabet halindeki malları üretmeme veya dağıtmama, anlaşma konusu malları yeniden satış amacıyla yalnız diğer taraftan alma, anlaşmada belirlenen bölge dışında anlaşma konusu mallara ilgili olarak, müşteri aramama, şube açmama ve dağıtım deposu kurmama, hususlarını görüyoruz. rnrnAyrıca Tebliğ'de bazı ihtiyari yükümlülükler de mevcut. Bunlar ise: rnrnMalların tüm çeşitlerini veya en az belli bir miktarını satınalma. Anlaşma konusu malları, sağlayıcı tarafından belirlenmiş olan marka, paketleme ve sunuş şekliyle satma. Reklam yapmak, stok bulundurmak, satış ağı oluşturmak, garanti sağlamak, nitelikli eleman çalıştırmak gibi satış artırma uygulamalarında bulunma. rnrnBuna karşılık bazı hallerde sözkonusu grup muafiyeti uygulanmıyor. rnrnAynı malların veya kullanıcı tarafından nitelikleri, fiyatı ve kullanım amaçları bakımından eş sayılan malların üreticilerinin bu mallar için kendi aralarında karşılıklı olarak tek elden dağıtım anlaşmaları yapmaları, aynı malların veya kullanıcı tarafından nitelikleri, fiyatı ve kullanım amaçları bakımından eş sayılan malların üreticilerinin bu mallar için kendi aralarında tek taraflı olarak tek elden dağıtım anlaşmaları yapmaları, kullanıcının, anlaşma konusu malları anlaşmada belirtilen bölgede sadece tek elden dağıtıcıdan elde edebilmesi ve anlaşmada belirlenen bölge dışında alternatif temin kaynaklarının olmaması, taraflardan birinin veya her ikisinin, aracıların veya kullanıcıların anlaşma konusu malları ülke içindeki diğer satıcılardan veya alternatif temin kaynaklarının bulunmaması halinde ülke dışından elde etmelerini zorlaştırmaları. rnrnGrup Muafiyeti kapsamındaki Tek Elden Dağıtım Anlaşması Tebliğinden yararlanacak işletmelerin bu elde ettikleri hakkı da kaybetmeleri söz konusu olabiliyor. Bu koşullar Tebliğ'de çok açık bir biçimde belirtilmiş. rnrnAnlaşma bölgesinde anlaşma konusu mallar, aynı mallarla veya kullanıcı tarafından nitelikleri, fiyatı ve kullanım amaçları bakımından eş sayılan mallara etkin rekabet halinde değilse, rnrnAnlaşma bölgesinde diğer sağlayıcıların dağıtımın farklı aşamalarına girişleri önemli ölçüde zorlaştırılmışsa, rnrnAracıların veya kullanıcıların anlaşma bölgesi dışında anlaşma konusu malları geleneksel yollarla elde etmeleri mümkün olmuyorsa, rnrnTek elden dağıtıcının kabul edilebilir haklı bir nedeni olmaksızın, anlaşma konusu malları, uygun koşullarla başka yerden elde edemeyen alıcı gruplarına, anlaşmayla belirlenen bölgede doğrudan ve dolaylı olarak mal vermeyi reddetmesi veya aşırı derecede yüksek fiyatlarla satması sonucu elde edilen muafiyet kayboluyor. rnrnBu arada çok önemli diğer bir husus da, Tebliğ hükümlerine göre tanınmış olan muafiyet, hakim durumun kötüye kullanılmasına cevaz vermiyor. rnrnÖte yandan Tebliğ hükümlerine uyanların Kurum'a müracaat ederek bir muafiyet talebinde bulunmaları gerekmiyor. Muafiyet otomatik tanınmış. Bu da sanayicinin, tüccarın işini kolaylaştırıyor. Bürokrasi en aza indirgenmiş. Yavaş yavaş modern olmayı başarıyoruz. rnrnBir de, dikkatinize sunmayı düşündüğüm önemli bir husus da, bu Tebliğ'in yürürlüğe girdiği tarihten önce aktedilmiş olup halen geçerli ve Tebliğ'de düzenlenen koşullara uygun olan anlaşmalar da Tebliğ kapsamına girmekte ve anlaşmalar için de Kurum'a müracaat gerekmeyecek. rnrnArtık Tebliğ ne zaman yürürlüğe girecek onu bir daha yazmıyorum, zira okuyucularımız bunu çok iyi öğrendiler. Tıpkı diğer tebliğler de olduğu gibi, Kurum Başkanlığı'nın Rekabet Kurumu'nun teşkilatının oluşturulduğunu ilan ettiği tarihte yürürlük başlıyor. rnrnO büyük günü tüm dürüst teşebbüsler sabırsızlıkla bekliyor. Galiba da çok az zaman kaldı...