• Gazete Makaleleri / Finansal Forum Gazetesi

  • Rekabet Kanunu ve Otomobil Üreticilerinin Durumu

  • Dünkü yazımızda Rekabet Kurulu'nun önümüzdeki günlerde çıkartması gereken otomotiv ticaretine ilişkin tebliğin Yetkili Satıcılar açısından Avrupa uygulamasına yer verdik. Bugün ise; Üretici Firmaların Özenle Uyması Gereken Hususlara yer vermeyi düşünüyoruz. rnrn rnrnMotorlu Taşıt Araçları Dağıtımında ve Satış Sonrası Hizmetlerinde Grup Muafiyet Tebliği'nden yararlanmak için üretici firmaların da yerine getirmesi gereken bir dizi husus mevcuttur. rnrn Objektif ve geçerli nedenler olmadan Yetkili Satıcının sözleşme bölgesi kapsamında faaliyet gösteren ve dağıtım şebekesi içerisinde yer alan diğer işletmeler ile yaptığı - sözleşme konusu araçlar ve yedek parçalarının - dağıtım veya servis anlaşmalarını onaylamamak, değişiklikler yapılmasına izin vermemek veya iptallarini kabul etmemek mümkün değildir. rnrn Yetkili Satıcılar arasında teknik servis tesis ve ekipmanları, personellerinin teknik eğitimi, reklam faaliyetlerine katılımı, sözleşme kapsamındaki ürünlerin uygun koşullarda teslimi, malların depolanma şartları, araçların tamir ve bakım konularında objektif ve geçerli nedenler olmadan değişik standartlar uygulamak ve ayırımcılık yapmak yasaklanmaktadır. rnrn İskontoların hesaplanması amacıyla, Yetkili Satıcının belirli bir süre içinde üretici firmadan ve bağlantılı işletmelerden aldığı ürünlerin miktar ve değerlerinin hesaplanmasında, sözleşme programına tabi motorlu araçlar, yedek parçalar ve diğer malların satışlarının ayrılması gerekmektedir. rnrn Üretici firmanın bağlantılı işletmelerinin Yetkili Satıcıya, AT-Türkiye Gümrük Alanında sözkonusu Yetkili Satıcının nihai tüketici ile imzaladığı bir satış sözleşmesini uygulayabilmesi için sözleşme programına dahil bir modele tekabül eden aracın tipindeki üye devletin topraklarında pazarlanan yolcu otomobillerini de satması gerekmektedir. rnrn Üretici Firma,Yetkili Satıcının Blok Muafiyet kapsamından yararlanmak üzere yine o üretici firma tarafından istenilen teknik servis, eğitim, depolama, reklam, mal uygunluğu standart şartlarına uyması durumunda sözkonusu Yetkili Satıcının başka üretici firmaların araçlarını ve yedek parçalarını satma hakkını ( tüketiciyi yönlendirmek marka/model kargaşası yaratmamak koşulu saklı kalmak kaydıyla ) tanımak durumundadır. rnrn Yetkili Satıcı ve üretici firma arasındaki sözleşme en az 5 yıllık bir süreyi kapsamak zorundadır. Beş yılı aşan ve süresiz sözleşmeler için sözleşmenin iptali karşılıklı taraflarca en az 2 yıl önceden ihbar koşuluna bağlıdır. Ancak üretici firmanın sözleşmenin feshi için uygun bir tazminat ödemesi koşulunda veya Yetkili Satıcıda sözleşmenin ilk bitiş tarihinden önce faaliyetten vazgeçme iradesi hasıl olduğunda bu ihbar süresi bir yıla indirilebilir. rnrn Karşılıklı tarafların belirli süreli sözleşmeleri yenileme niyetini en az 6 ay önceden ihbar etmeleri gerekmektedir. rnrn Yukarıda belirlenen sözleşme yenileme ve iptal süreleri ve şartları tüm Yetkili Satıcılara hiçbir ayırım gözetmeksizin uygulanmak zorundadır. rnrn Öte yandan üretici firmanın dağıtım ağını gerçekten yeniden yapılandırmak üzere karar aldığı durumlarda en az bir yıl önceden ihbar etmesi koşuluyla Yetkili Satıcılık Sözleşmesi iptal edilebilir. Ayrıca taraflardan birinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda da sözleşmelerin iptali sözkonusudur. rnrn Ancak Yetkili Satıcı duruma itiraz ederse üretici firma çok kısa bir sürede bağımsız bir uzmanın veya hakemin görüşüne başvurmak zorundadır. Bu noktada da sonuç alınamadığı durumlarda yetkili mahkemelere başvurmak hakkı saklı kalmaktadır. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'a göre buradaki bağımsız uzman ve/veya hakemin Rekabet Kurulu, yetkili mahkemelerinde İdare Mahkemeleri ve nihayet Danıştay olması gerekmektedir. Ancak 4052 Sayılı RKHK henüz uygulamada olmadığı ve böyle bir uyuşmazlık doğmadığı için kesin hüküm vermek çok zordur. Ancak gelecek dönemde bu tür konularda çok büyük bir yetki ve hüküm kargaşasının yaşanacağını beklemek ve buna hazırlıklı olmak gerekmektedir.