Rekabet Enstrümanlarından Birleşme ve Devralma Meselesi

Cumartesi ve pazar günleri genellikle ekonomik gelişmeleri, hafif mizahi bir dille ele alarak okuyucuları, ekonomi ve iş hayatının yarattığı sıkıntıdan bir nebze olsun kurtarmaya çalışıyorum. rnrn rnrnAma içinde bulunduğumuz bu günler mavra yaparak geçirilecek günler değil. Çünkü uzun tatillerin ardından daha yeni yeni kendine gelen piyasalarda hareketlilik başgöstermiş durumda. Türkiye'nin ekonomik gündeminde en önemli yeri işgal eden Rekabet Kanunu ve bu Kanun çerçevesinde Rekabet Kurumu'nun çıkardığı Tebliğler, bir an önce sanayicilerimiz ve iş alemi tarafından öğrenilmesi, uygulanması gereken yaptırımlar ve kurallar getirmekte. rnrnBu düşünceden yola çıkarak Rekabet Kurumu'nun Birleşme ve Devralmalara ilişkin çıkardığı 1997/1 sayılı Tebliği derinlemesine incelemenin yararlı olduğuna inanıyorum. rnrn rnrnKanun çerçevesinde Birleşme veya Devralma sayılan durumlar tanımlanırken, "kontrol etme" kavramının ne anlama geldiğinin çok iyi anlaşılması gerekiyor. Özellikle, Birleşme veya Devralma durumuna ilişkin Rekabet Kurumu'na Bildirim de bulunulurken, kontrol kavramının kusursuz olarak kavranmış olması ve Bildirimde eksiksiz biçimde belirtilmesi gerekiyor. rnrn1997/1 sayılı tebliğe göre kontrol, ayrı ayrı ya da birlikte fiilen ya da hukuken bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki uygulama olanağını sağlayan haklar, sözleşmeler veya başka araçlarla ve özellikle bir teşebbüsün mal varlığının tamamı veya bir kısmı üzerinde mülkiyet veya işletilmeye müsait bir kullanma hakkıyla veya bir teşebbüsün organlarının oluşumunda veya kararları üzerinde belirleyici etki sağlayan haklar veya sözleşmelerle meydana getirilebilir. rnrn rnrnYine, tebliğ çerçevesinde, bir teşebbüs üzerinde ki hak sahipleri, bir sözleşme ya da anlaşma marifetiyle bu hakları kullanmaya yetkili kılınmış kişiler ve herhangi bir yetkisi olmamakla beraber fiili olarak bu hak ve yetkileri kullanmakta olan kişiler veya teşebbüsler kontrol gücünü elde etmiş sayılmaktadırlar. rnrn4054 sayılı yasa ve bu yasaya dayanılarak Rekabet Kurumu tarafından çıkarılan Tebliğlerde, Birleşme veya Devralma sayılan haller net olarak tanımlanırken, birleşme veya devralma sayılmayan durumların da tanımları yapılmıştır. Tanımları yapılan bu tür Birleşme veya Devralmalara tabi olan kuruluşların Rekabet Kurulu'ndan izin almaları gerekmemektedir. rnrnRekabet Kurulu'ndan izin almayı gerektirmeksizin yapılabilecek birleşme veya devralma durumları; rnrnOlağan faaliyetleri kendileri veya başkaları hesabına menkul kıymetlerle işlem yapmak olan teşebbüslerin yeniden satış amacıyla satın aldıkları menkul kıymetleri, bu menkul kıymetleri ve bu menkul kıymetlerden doğan oy haklarının menkul kıymetleri çıkaran teşebbüsün rekabet politikalarını etkileyecek şekilde kullanmamaları kaydıyla geçici olarak ellerinde bulundurmaları. rnrnTasfiye, infisah, ödeme güçlüğü, ödemelerin tatil edilmesi, konkordato, özelleştirme yapılması amacıyla veya benzeri bir nedenle ve Kanun gereği bir kamu kurum ve kuruluş tarafından elde edilmesi. rnrn1997/1 sayılı Tebliğin 2. maddesinde belirtilen ve Kanun tarafından Birleşme veya Devralma olarak kabul edilip, Rekabet Kurulu'ndan izin almayı gerektiren hallerin miras yoluyla gerçekleşmesi. rnrn rnrnBirleşme ve devralmalar meselesi daha uzayıp gidiyor. Fakat Bizim sütunumuz burada bitiyor. Ancak gazetelerde boy boy ilanlar görüyorum, birleşen firmalar, yeni kurulan Joint-venture'ler ve bu işletmeler büyük bir gururla kamuoyuna yeni oluşumlarını bildiriyorlar, borsa hareketleniyor, Reuter'de demeçler, daha neler neler...Ama Rekabet Kurulu'na izin için başvurulmamış. Şimdi ne olacak Kurul, bu durumda ön araştırma açacak ve belki de bu işlemleri, şayet yasaya aykırı ise, iptal edecek ve kızılca kıyamet kopacak. Yasalara biraz saygılı olmayı becerebilsek, o zaman daha rahat ve mutlu yaşayabileceğiz.