Pronuptia Kararı

Dünkü yazımızda franşiz tebliğinin gerekliliğini vurgulamış ve dolaylı, dolaysız konuyla ilgilenen herkes tarafından, Rekabet Kurumu'nu yakında çıkması beklenen Franşiz Tebliği'nin daha iyi anlaşılabilmesi için Topluluk içtihatlarında franşiz konusunda ilk akla gelen Pronuptia vakasını açıklayacağımı belirtmiştim. rnrnGelinlik ve düğün aksesuarları satan Pronuptia de Paris adlı teşebbüs Almanya'daki temsilcisi olan Pronuptia de Paris Gmbh, Almanya'nın üç bölgesinde geçerli olmak üzere franşiz verdiği teşebbüsle ödenmemiş royaltiler nedeniyle mahkemelik olması, franşiz konusunun ATAD'a ilk defa intikal etmesini sağlayacak prosedürün başlamasına yol açmıştır. rnrnKomisyon'un Franşiz anlaşmalarıyla ilgili grup muafiyet tüzüğünü hazırlarken rehber olarak kullandığı bu içtihat, konuyu ilk olarak görüşüldüğü Alman mahkemesinin konuyu ATAD'ına taşıması ile ortaya çıkmıştır. rnrnRoyaltileri ödemeyen franşiz alan taraf, mahkemede franşiz anlaşmasının 85/1 kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ve bu yüzden geçersiz olduğunu, bu nedenle de royaltilerin ödenmemesi gerektiğini ileri sürmüştür. rnrnFranşiz alan taraf, anlaşmayla Pronuptia'nin ticari markasını belirtilen bölgelerde kullanma, birçok alanda Pronuptia'dan destek alma garantisi elde etmiştir. Karşılığında, üçüncü kişilere başka yollardan tedarikte bulunmamayı, ticari lisans vermemeye ve kendi adına mağaza açmamaya mutabık kalmıştır. rnrnAnlaşma gereği, franşiz alan, satışlar üzerinden %10 komisyon ödemeye, %80 stoğunu franşiz verenden, kalanını da ancak onaylanmış satıcılardan almaya, anlaşmanın sona ermesinden itibaren 1 yıl süresince franşiz verenle rekabet etmemeye, reklemlerde ortak çalışmaya ve ancak franşiz sağlayandan onay aldıktan sonra franşiz sağlamaya mutabık olduğunu belirtmiştir. ATAD'nin yaklaşımı, franşiz anlaşmalarının genel anlamda değilde, teker teker ele alınması gerekliliği üzerinedir. Çünkü sistemi oluşturan bazı kalemler 85/1'e uymasa da, sistemin devamı için gereklidir. Divan, franşiz sağlayanın elindeki birikimi franşiz sağlayarak kullanmasını onaylamaktadır. Franşiz sağlamanın, sermaye bağlamadan gelir sağlamak olduğunun altını çizen mahkeme, bunun bir dağıtım sistemi olmadığının altını çizmektedir. rnrnSistemin devamı için iki önemli nokta olduğunu belirten Divan, bunları, franşiz sağlayanın know-how'ının ve kimlik ile birikiminin korunması olarak saymıştır. Bunların elde edilmesi için koyulan kurallar anlaşmanın 85/1'e uymaması anlamına gelmemektedir. rnrnBu yaklaşım, Komisyon'un sonraki kararlarında ve yayınladığı Tüzüklerde belirleyici olmuştur. Türkiye'de yeni yeni oluşmaya başlayan Rekabet mevzuatının en önemli parçalarından birisi haline gelecek olan franşiz tebliği oldukça geniş bir uygulama alanı bulacaktır. Dolayısıyla mevzuat eksikliğinin sıkıntısını çeken işletmelerimize rahat bir soluk aldıracaktır. Piyasalarda Kanuna riayet etmek için çalışan fakat ne yapacağını tam olarak bilmediği için iş bilmez ama çok atar bazı kimselerin eline düşmektedirler. Bizde bu köşeden halkımıza yardım edip onları aydınlatmaya çalışmaktayız.