POAŞ özelleştirmesi Rekabet Kurumu'nun etki ve yetkilerinin iş alemi tarafından daha sağlıklı bir şekilde kavranmasına güzel bir
vesile oldu. Bilindiği gibi Türkbank da 600 milyon dolara özelleştirildi. Alan hayrını görsün; malında gözümüz yok... Ancak bazı
hususları da hatırlatmadan geçemeyeceğim. POAŞ deneyimi Rekabet Kurumu'nun çıkartmış olduğu birleşme ve devralmalara ilişkin
tebliğin tam anlamıyla kavranamadığı gibi bir intiba bıraktı bende. Türkbank vakasında aynı kargaşanın yaşanmayacağı bir gerçek.
Yol yordam öğrenildi. Bu durumda bana da mevzuata ilişkin bilgiler vermek düşer. rnrn rnrnRekabet Kurumu'nun çıkarmış olduğu
1997/1 sayılı birleşme ve devralmalara ilişkin tebliğ, yoğunlaşma işlemlerinin artık Rekabet Kurumu'nun denetimi ve bilgisi
dahilinde olacağını hükmetmekte. Özellikle büyük ve çok ortaklı şirketlerin bu operasyonlara çok dikkat etmeleri gerekmekte. Bu
ortakların birleşme veya devralmaya tabi şirkette varolan hisseleriyle beraber diğer şirketlerdeki hisseleri de bildirimlerde
önemli bir yer oluşturuyor. rnrn rnrnTebliğ beraberinde daha bir çok hak ve yükümlülüğü de getirmekte. rnrn rnrnÖrneğin,
Aşağıdaki hususlar, teşebbüsler arası birleşme ve devralma kabul edilerek bu işlemlere ilişkin Rekabet Kurulu'ndan izin alınması
gerekiyor. rnrn rnrn- Bağımsız iki veya daha fazla teşebbüsün birleşmesi. rnrn- Herhangi bir teşebbüsün ya da kişinin diğer bir
teşebbüsün malvarlığını yahut ortaklık paylarının tümünü veya bir kısmını ya da kendisine yönetimde hak sahibi olma yetkisi veren
araçları devralması veya kontrol etmesi. rnrn- Amaçlarını gerçekleştirmek üzere işgücü ve malvarlığına sahip olacak şekilde
bağımsız bir iktisadi varlık olarak ortaya çıkan ve taraflar arasındaki veya taraflarla ortak girişim arasındaki rekabeti
sınırlayıcı amacı veya etkisi olmayan ortak girişimler (joint-venture). rnrn rnrnBu maddeler, birleşme ve devralma konusunun
belli başlı temel birkaç maddesi. Konu bu maddelerle bitmiyor ve daha derinlere iniyor. rnrn rnrnKanun çerçevesinde Birleşme veya
Devralma sayılan durumlar tanımlanırken, "kontrol etme" kavramının ne anlama geldiğinin çok iyi anlaşılması gerekiyor. Özellikle,
Birleşme veya Devralma durumuna ilişkin Rekabet Kurumu'na Bildirim de bulunulurken, kontrol kavramının kusursuz olarak kavranmış
olması ve Bildirimde eksiksiz biçimde belirtilmesi gerekiyor. rnrn rnrn1997/1 sayılı Tebliğ'e göre kontrol, ayrı ayrı ya da
birlikte fiilen ya da hukuken bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki uygulama olanağını sağlayan haklar, sözleşmeler veya başka
araçlarla ve özellikle bir teşebbüsün mal varlığının tamamı veya bir kısmı üzerinde mülkiyet veya işletilmeye müsait bir kullanma
hakkıyla veya bir teşebbüsün organlarının oluşumunda veya kararları üzerinde belirleyici etki sağlayan haklar veya sözleşmelerle
meydana getirilebilir. rnrn rnrnYine, tebliğ çerçevesinde, bir teşebbüs üzerindeki hak sahipleri, bir sözleşme ya da anlaşma
marifetiyle bu hakları kullanmaya yetkili kılınmış kişiler ve herhangi bir yetkisi olmamakla beraber fiili olarak bu hak ve
yetkileri kullanmakta olan kişiler veya teşebbüsler kontrol gücünü elde etmiş sayılmaktadırlar. rnrn rnrn4054 sayılı yasa ve bu
yasaya dayanılarak Rekabet Kurumu tarafından çıkarılan Tebliğlerde, Birleşme veya Devralma sayılan haller net olarak
tanımlanırken, birleşme veya devralma sayılmayan durumların da tanımları yapılmıştır. Tanımları yapılan bu tür Birleşme veya
Devralmalara tabi olan kuruluşların Rekabet Kurulu'ndan izin almaları gerekmemektedir. rnrnRekabet Kurulu'ndan izin almayı
gerektirmeksizin yapılabilecek Birleşme veya Devralma durumları; rnrn Olağan faaliyetleri kendileri veya başkaları
hesabına menkul kıymetlerle işlem yapmak olan teşebbüslerin yeniden satış amacıyla satın aldıkları menkul kıymetleri, bu menkul
kıymetleri ve bu menkul kıymetlerden doğan oy haklarının menkul kıymetleri çıkaran teşebbüsün rekabet politikalarını etkileyecek
şekilde kullanmamaları kaydıyla geçici olarak ellerinde bulundurmaları, rnrn Tasfiye, infisah, ödeme güçlüğü,
ödemelerin tatil edilmesi, konkordato, özelleştirme yapılması amacıyla veya benzeri bir nedenle ve Kanun gereği bir kamu kurum ve
kuruluş tarafından elde edilmesi. rnrn 1997/1 sayılı Tebliğin 2. maddesinde belirtilen ve Kanun tarafından Birleşme
veya Devralma olarak kabul edilip, Rekabet Kurulu'ndan izin almayı gerektiren hallerin miras yoluyla gerçekleşmesi.