• Gazete Makaleleri / Finansal Forum Gazetesi

  • Türkiye-AT Ortaklık Hukuku ve Rekabet Hukuku ile bağdaşabilir teşvikler

  • Teşvikler bahsini iki boyutta incelemek gerekir: Yatırım teşvikleri ve ihracat teşvikleri. Rekabet kuralları ile bağdaşabilir ve AB'ye uyumlu yatırım teşvikleri üzerine yeni fikirler üretmek gerekmek, çünkü bunlar 1/95 Sayılı OKK içerisinde vazedilmiştir. 1/95 OKK'ın bakınız 34. Maddesi Türkiye açısından ne diyor: rnrn1. Türkiye tarafından, hangi şekil altında olursa olsun devlet kaynakları aracılığı ile yapılarak, bazı işletmeleri ya da üretimleri desteklemek sureti ile rekabeti bozan ya da bozma tehdidi yaratan yardımlar, Topluluk ile Türkiye arasındaki ticareti etkiledikleri ölçüde, Gümrük Birliği'nin iyi işleyişi ile bağdaşmaz. rnrn2. Aşağıdakiler, Gümrük Birliği'nin işleyişi ile bağdaşır: rnrna) ürünlerin menşei itibarı ile ayırım yapılmaksızın münferit tüketicilere verilen sosyal nitelikli yardımlar, rnrnb) doğal afetlerin ya da diğer olağanüstü olayların neden olduğu zararları telafi etmeye yönelik yardımlar, rnrnd) bu Karar'ın yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık bir süre içinde, Topluluk ile Türkiye arasındaki ticaret koşullarını ortak çıkarlarına aykırı olarak etkilememesi kaydı ile, Türkiye'nin en az gelişmiş bölgelerinin ekonomik gelişmesine tahsis edilen yardımlar. rnrn3. Aşağıdakilerin Gümrük Birliği'nin işleyişi ile bağdaşırlığı kabul edilebilir: rnrna) Katma Protokol'ün 43.(2) Madde'si uyarınca, yaşam seviyesinin anormal şekilde düşük olduğu ya da ciddi bir işsizlik bulunduğu bölgelerin ekonomik gelişmesini desteklemek üzere verilen yardımlar, rnrnb) Avrupa'nın ortak çıkarlarına hizmet eden bir projenin gerçekleştirilmesi ya da Avrupa Topluluğu'nun bir üye devletinin ya da Türkiye'nin ekonomisinde ortaya çıkabilecek ciddi bir bozulmanın telafisi için tahsis edilen yardımlar, rnrnc) bu Karar'ın yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık bir süre içinde, Katma Protokol'ün 43.(2) Madde'si uyarınca, Gümrük Birliği'nin kurulmasının gerekli hale getirdiği yapısal uyum düzenlemelerine tahsis edilen yardımlar, rnrnd) ortak çıkarlara aykırı olarak Topluluk ile Türkiye arasındaki ticaretin koşullarını değiştirmeksizin, bazı faaliyetlerin ya da bazı ekonomik bölgelerin geliştirilmesini kolaylaştırmaya tahsis edilen yardımlar, rnrne) ortak çıkarlara aykırı olarak Topluluk ile Türkiye arasındaki ticaretin koşullarını değiştirmeksizin, kültür değerlerinin ve kültür mirasının korunmasına tahsis edilen yardımlar. rnrnBugün devlet yardımlarını Rekabet Hukuku kapsamına sokmaya çalışıyorsak, o zaman iş çok kolaydır. 34. Madde'nin birinci paragrafı temel ilkeleri koymuştur. 34(2) çerçeve kanunun Rekabet Kurulu'nun izne tabi olmayan yardımları belirttiğini görürüz. İzne tabi olanlar ise 34 (3) de anlatılmaktadır. rnrnŞayet bu işi kendi içimizde halledemezsek, o zaman da çalışmayan Ortaklık Konseyi devreye girer ki, orada ortaya çıkan ihtilaflarda 1/95 Sayılı Karar'a göre Türkiye fevkalade zayıf bir konumdadır. Mesela AB, ATAD'a kadar giderken, Türkiye tahkime kadar gidebilir, vs, vs.