UFRAD'ın Rekabet Hukuku ve Franchisng Uygulaması adlı paneli dün başarı ile sonuçlandı geniş katılımın bulunduğu oturumlarda
sunduğum bildirinin ana hatlarını sizlerle dün paylaşmaya başlamıştım, bugün devam ediyor ve bitiriyorum.rnrnDünkü yazımızda
franchising grup muafiyetinin çıkarılmasına neden olan ünlü bir içtihattan söz ediyorduk. Alman mahkemeleri önünde şikayetçi olan
teşebbüs, gelinlik ve düğün aksesuarları satan Pronuptia de Paris adlı teşebbüsün Almanya'daki temsilcisi olan Pronuptia de Paris
GmbH idi. Bu teşebbüs aynı kişiye Almanya'nın üç ayrı bölgesinde franching verir. Franching alan teşebbüsün anlaşmadan doğan
royalite bedellerini Franching verene ödemekten kaçınması sonucunda ortaya çıkan ihtilaf, Franching konusunun ATAD'a ilk defa
intikal etmesini sağlayacak prosedürün başlamasına yol açmıştır.rnrnRoyaliteleri ödemeyen franching alan taraf, mahkemede
franching anlaşmasının Roma Antlaşması'nın 85 (1) maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ve bu yüzden anlaşmanın butlan
olduğunu, bu nedenle de royalitelerin ödenmesi gerekmediğini ileri sürmüştür.rnrnFranching alan taraf, anlaşmayla Pronuptia'nın
ticari markasını belirtilen bölgelerde kullanma ve birçok alanda Pronuptia'dan destek alma garantisi elde etmiştir. Karşılığında
franchingi veren taraf ise üçüncü kişilere başka yollardan tedarikte bulunmamayı, ticari lisans vermemeyi ve kendi adına mağaza
açmamayı taahhüt etmiştir.rnrnAnlaşma gereği, franching alan, satışlar üzerinden % 10 komisyon ödemeye, tedariğinin % 80'ini
franching verenden, kalanını da ancak onaylanmış tedarikçilerden sağlamaya, anlaşmanın sona ermesinden itibaren bir yıl süresince
franching verenle rekabet etmemeye ve reklam faaliyetlerinde ortak çalışmaya mutabık olduğunu belirtmiştir.rnrnPronuptia vakası
ile ATAD, her franching anlaşmasının, kapsadığı faaliyetlere ilişkin özel hükümler içermesinden dolayı teker teker ele alınması
gerekliliği üzerinde durmuştur. Franching sistemlerinin devamlılığının sağlanması için üç önemli nokta olduğunu belirten Yüce
Divan, bunları; franching sağlayanın know-how'ının, ticari kimliğinin ve birikiminin korunması olarak saymıştır.rnrnBunların elde
edilmesi için koyulan kurallar anlaşmanın Kurucu Antlaşma'nın 85 (1) maddesine uymaması anlamına gelmemektedir.rnrnBu yaklaşım,
Komisyon'un 1986 -1988 yılları arasında kendisine intikal eden Yves Rocher, Computerland, Service Master ve Charles Jourdan
vakalarında almış olduğu kararlarında ve bütün bu içtihatlar sonucunda şekillenen Franching anlaşmalarına ilişkin grup muafiyeti
tüzüğünde de belirleyici olmuştur.rnrnYukarıda sözünü ettiğim bu temel içtihatlar sonrasında franching tebliğinin ana esaslarının
bazıları üzerine Topluluk'ta oluşmuş içtihatlardan söz etmekte fayda vardır.rnrnÖrneğin franching alan işletmelerin, franchinge
konu olan hizmetin yerine getirilmesinde, rekabet içinde oldukları diğer malları kullanmaları veya satmaları, bu mallara,
franchinge konu olan mallarla birlikte anılma ve mevcut bir franching ağının avantajlarından faydalanma olanağı sağlayacağından,
yasaklanmıştır. Ancak bu kısıtlama franching anlaşmasına konu ürünlerle birlikte kullanılan diğer aksesuar veya tamamlayıcı
ürünleri kapsamamaktadır. İşte bu konu Yves Rocher vakası sonucunda ortaya çıkmış ve franching alan teşebbüsler anlaşma konusu
ürünlerle rekabet halinde olan ancak ana ürün sınıfına girmeyen bazı aksesuarları satabilme hakkını elde etmişlerdir.rnrnDiğer
önemli bir konu ise, tebliğde belirtilen bölgesel sınırlama esası, franching alanların yatırımlarının korunmasında büyük önem
taşımaktadır. Franching alanın, franching ağının bir üyesinin -ki buna franching veren de dahildir- yer aldığı bir bölgede,
doğrudan yada dolaylı olarak, benzer bir faaliyette bulunamamaktadır. Franching alan, anlaşmanın bitiminden sonra da bu
yükümlülüğe, franchingi kullandığı bölge için, bir yıl aşmayacak bir süre boyunca uymak zorunda kalabilmektedir. İşte Computerland
vakasında franching veren franching alanın, anlaşma bitiminden sonra bir yıl boyunca hiçbir benzer faaliyette bulunmamasını,
ikinci yılın sonuna kadar herhangi bir Computerland mağazasına yakın mekanda benzer faaliyetlerde bulunmamasını, üçüncü yılın
sonuna kadar da kendi eski Computerland franchinginin civarında benzer faaliyetlerde bulunmamasını şart koşmaktaydı. Ancak
Komisyon, bu tür kademeli bir rekabet etmeme hükmünün çok ağır olduğuna ve franching alanın anlaşma bitiminden sonra kendi bölgesi
veya mağazasının merkezinden belirlenen on kilometre çapında bir alan içerisinde bir yıllık bir süre içerisinde benzer bir
faaliyette bulunulmamasının makul olabileceğine karar vermiştir.