Pazarların Globalleşmesi ve Rekabet Analizi

Coğrafi pazar belirlenirken globalleşme büyük önem taşımaktadır. Pazarların globalleşmesi hızlandıkça, Komisyon, Avrupa dışında da bu pazarları rekabet açısından incelemeye alabilmekte ve dolayısıyla potansiyel rekabeti incelerken ilgili pazarın dışındaki ülkeleri de inceleyebilmektedir.rnrnKomisyon, anlaşma ,teşebbüs veya bir birleşmeyi 1997 yılında çıkartılmış olan ve pazarın belirlenmesi ile ilgili kriterlere ilişkin bulunan tebliğ kapsamında değerlendirmektedir.rnrnEsas olarak arz ve talebin gerçekleştiği yer olan ilgili pazar, ilgili teşebbüslerin karşılaştıkları rekabetin çerçevesinin çizilebilmesi ve analiz edilebilmesi açısından önemlidir. Diğer bir deyişle, amaç, ilgili teşebbüslerin hareketlerini engelleyebilecek olan ve bağımsız bir şekilde rekabet etmelerini engelleyen rakipleri tespit etmektir.rnrnKomisyon, coğrafi sınırların belirlenmesi esnasında fiyat hareketleri, ekonomik yönetimlerin tepkileri, arzın sosyokültürel karakteri ve nakliye gideri gibi pazara giriş engellerinin varlığı veya eksikliği gibi koşulları göz önüne almaktadır. Komisyon bu analizlerinde çoğunlukla arz trendi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu durum, ilgili pazarın coğrafi boyutunu tamamlayıcı bir faktördür.rnrnSonuç olarak, yapılan bu analizlere ilişkin olarak belirleyici vasıta ilgili pazardır. İlgili pazar her zaman ekonomik gerçekler ile ilgili belirsiz endişeleri yansıtmaz ve fiiliyatın gerçekleştiği ekonomik sektör mutlak olarak ürün pazarını oluşturmaz. Bir ürün tüm dünyada üretilip satılabilir; arz ile talep aynı bölge içerisinde kesişmeyebilir. Bir coğrafi alan ile diğeri arasındaki fiyat farklılıkları farklı coğrafi pazarların varlığının ispatıdır.rnrnBununla beraber Komisyon, uygun olduğu ölçüde ve kanun kapsamında rekabet analizlerinde ilgili coğrafi pazarın tüm Dünya olarak alınmasına sıcak bakmaktadır.rnrnKomisyon, gerçekleşen birleşmelerin sonucu olarak dünya pazarını tanımlamaya başlamıştır. Birleşme kararları üzerinde yapılan çalışmalar esnasında da görüldüğü üzere Komisyon geniş bir yelpaze içerisindeki ekonomik sektörlerde dünya pazarının varlığını kabul etmektedir.rnrnBoeing/Mac-Donnell Dougles vakasında Komisyon, büyük ticari jet uçakları için dünyayı ilgili ürün pazarı olarak almıştır. Benzer şekilde Gencor/Lonrho ve Anglo American Corporation/Lonrho vakalarında Komisyon, platin ve rodyum ile ilgili olarak dünya pazarlarının varlığını kabul etmiştir.rnrnBunlara ek olarak, ilgili ürün pazarının Avrupa olarak tespit edildiği durumlarda dahi Komisyon, diğer coğrafi pazarlarda oluşabilecek potansiyel rekabeti göz önünde bulundurmaktadır. Saint-Gobain/Wacker-Chemie/NOM vakasında Komisyon, silikon karbit için Avrupa Ekonomik Topluluğu içerisinde iki coğrafi bölge belirlerken, Çin veya Doğu Avrupa'da faaliyet gösteren firmaların oluşturabileceği potansiyel rekabeti de incelemiştir.rnrnKurucu anlaşmanın 81. ve 82. maddeleri çerçevesinde, yapısı gereği Avrupa ve Avrupa dışı tarafları barındıran sektörlerdeki hareketler ile ilgili olarak Komisyon, ekonomik analizlerinde Avrupa Ekonomik Topluluğu'dan daha geniş bir coğrafi pazarı ele almaktadır.rnrnGemi ile transatlantik taşımacılığı ile ilgili TACA vakasında Komisyon, ilgili anlaşmaları transatlantik boyutunda incelemiş ve sadece Avrupalı firmalara ceza vermekle kalmamış Amerikalı ve Asyalı firmalara da ceza vermiştir. Transatlantik havayolu evlilikleri veya telekominikasyon sektöründeki stratejik evlilikler ( Atlas/Global One veya Uniworld gibi ) ile ilgili olarak da Komisyon benzer kararlar almıştır.rnrnBazı vakalarda üreticilerin sayısının azlığından ötürü oluşan ilgili pazarın dünya çapında olması ve bunun dünya çapında arz ile birleştirilmesi IRE/Nordion vakasında olduğu gibi Komisyon'un rekabet analizini dünya çapında yapmasına olanak vermiştir.rnrnYukarıda bahsettiğimiz pazar tanımı Komisyon'un kararlarının analizini ve kararlarını dünya ölçüsünde almasını sağlamaktadır. Fakat Komisyon bir kararın uygulanması veya bilgilerin yalnızca Avrupa dışında bulunduğu durumlarda çeşitli zorluklarla karşılaşabilecektir. Bu sebeplerden ötürü ana ticaret ortakları ile rekabet konuları ile ilgili olarak uluslararası işbirliği geliştirilmiştir.