Londra Yaklaşımı ya da Şirket Kurtarma Teşvikleri (I)

Londra, İstanbul, vb yaklaşımları adı altında şirket kurtarma operasyonları başlıyor. rnKriz üstüne kriz yiyen sanayimizi batmaktan kurtarmak üzere çeşitli cankurtaran simidi modelleri üzerinde çalışılıyor. Bu tip kurtarma operasyonlarının eşitlik ilkesine halel getirmeyecek şekilde yapılması gerekir. İşte bu vesileyle, belki biraz fikir jimnastiği yaptırır ümidiyle Avrupa Birliği'ndeki şirket kurtarma teşvikleri üzerine bir yazı yazmam gerektiğini düşündüm.rnAvrupa Topluluğu'nda önemli bir teşvik mekanizması Krizdeki İşletmelere Yapılan Yardımlar'dır. Bu şemaya göre de:rnKomisyon, güçlükte olan işletmelere üye devletlerin yaptığı yardımlar ile ilgili tutumunu çeşitli vak'alar sonucunda belirlemiştir.rnİlk olarak 1971 yılında, piyasada kredi bulamayan, güçlükteki bir işletme için Belçika Hükümeti'nin verdiği kurtarma kredisinin Komisyon tarafından, Hükümetçe geri alınması kararının verildiği görülmektedir.rnBu karara temel gerekçe olarak, sözkonusu işletmenin, hiçbir yeniden yapılanma planı ya da gelecekteki rekabet edebilirlik konumunu düzeltme planı göstermeksizin yardımdan yararlandırılmasının mümkün olamayacağı kararı verilmiştir.rnKomisyon'un kararının diğer gerekçelerini şu şekilde sıralamak mümkündür:rn Güçlükte olan işletmelere verilen bu tür krediler, piyasa ekonomisinin müeyyidelerini, yani rekabet edemeyen firmanın piyasadan silinmesini önlediğinden, piyasa ekonomisinin normal işleyişini engellemektedir;rn Bu tür işletmelerin yapay bir şekilde ayakta tutulması, sektörlerin yeni yapılara adapte olması için teşvik edilememelerine yol açmaktadır;rnBu tür marjinal işletmelerin ticari faaliyetleri ve piyasada kalabilmek için uyguladıkları fiyatlar, piyasayı ciddi zararlara uğratabilmektedir;rn Bu tür yardımlar, dolayısı ile Topluluk içindeki rekabeti ve ticareti ciddi biçimde zedelemektedir.rnrnBuna karşın, Komisyon güçlükte olan işletmelere verilen bütün yardımları hedef almak istememiş ve aşağıdaki hallerde bu tür yardımlara destek verdiğini belirtmiştir:rn Güçlükte olan işletmelerin ve/veya bölgelerin durumlarını kalıcı olarak düzeltmeyi hedef alan yeniden yapılanma amaçlı yardımlar söz konusu olduğunda,rn Etkilerini değerlendirmeye izin veren yeterli nitelikte bir bölgesel ya da sektörel özelliğe sahip olunduğunda.