• Rekabet Hukuku / Rekabet Bülteni

  • Sayı : 1 / Yıl : 1999

  • Spor Sektörünün Ticari Boyutu

    • Spor Sektörünün Ticari Boyutu

    Stephen Kinsella

    Spor denince akla artık sadece sağlık, barış ve kardeşlik gibi kavramlar gelmiyor. İletişim teknolojilerinin ilerlemesi ve sporun doğrudan reklam aracı olarak kullanılması, özellikle futbol ve Formula 1 gibi uluslararası popülariteye sahip spor dallarının inanılmaz bir ticari potansiyele kavuşması sonucunu doğurmuştur. Bunun doğal sonucu olarak da turnuva sayısı artmış en çok gelir getirecek şekilde programlanmaya başlamıştır. Uzun bir maraton şeklini alan Şampiyonlar Ligi ön elemeleri bunun basit bir örneğidir. 1997 yılı boyunca çeşitli spor dallarında Avrupa’da 40 Dünya Şampiyonası ve 46 Avrupa Şampiyonası düzenlendiği göz önünde bulundurulduğunda, bu turnuvalara yönelik TV yayın hakları satışı, bilet satışı ve diğer ticari faaliyetlere ilişkin işlemlerin rekabet hukukunun temel yasaklarını ihlal etme ihtimali de gittikçe artmaktadır. Nitekim, şu anda Komisyon yaklaşık yetmiş kadar rekabet vakasını incelemektedir.

    Aşağıda spor sektörünün ticari boyutunu yansıtacak bazı rakamlara yer verilmiştir. Rekabet hukuku açısından ise Komisyon tarafından 81. madde kapsamına girmediği düşÃ¼nülen kararlarla birlikte Topluluk’daki sporla ilgili belli başlı rekabet vakalarının dökümü sunulmaktadır.

    Dünya’da Spor Gelirleri
    Sponsorluklar 13 milyar Euro
    TV Yayın Hakları 37 milyar Euro
    Bilet Satışı 50 milyar Euro
    Toplam 100 milyar Euro


    Pazar Payları
    Avrupa %30
    A.B.D. %42
    Diğer %28

     

    Avrupa Ãœlkelerinin Pazar Payları
    Almanya 30%
    Birleşik Krallık 22%
    Italya 17%
    Fransa 15%
    Diğer Ãœlkeler 16%


    81 Madde kapsamına girmeyen düzenlemeler

    1. Oyun kurallarında yapılan değişiklikler.

    2. Milli takımlardaki oyuncuların tabiyetlerine ilişkin kararlar.

    3. Avrupa veya uluslararası alandaki müsabakalarda ülke başına kaç sporcu veya takımın katılacağına ilişkin kotaların belirlenmesi.

    4. Sporcuların transfer dönemlerinin -ilgili spor dalının ekonomik açıdan zarar görmeyeceği şekilde- tespit edilmesi.

    5. Avrupa Birliği ve üçüncü ülkeler arasında sporcu transfer sistemlerinin belirlenmesi.

    6. Bir spor dalına ilişkin ulusal veya bölgesel alanda düzenleyici kurallar koymak. Bu kurallar veya düzenlemeler ilgili spor dalına ilişkin diğer organizasyonların düzenlenmesini engellemeyecek şekilde belirlenmelidir.

    7. Müsabaka sonuçlarının önceden tahmin edilmesini engellemeye yönelik kuralların belirlenmesi.

    8. Sadece bir müsabaka, sezon veya turnuva için olmak üzere yayın haklarının münhasır olarak satılmasına ilişkin kararlar.

    9. Genç sporcuların yetişmesine katkıda bulunmak üzere geliri spor klüpleri arasında adil bir şekilde dağıtılacak havuzların kurulmasına ilişkin kararlar.



    Avrupa Birliği’nde Sporla İlgili Başlıca Vakalar

    Spor Dalı Karar Taraf(lar) Konu

    Tenis/Squash/
    Golf Malzemeleri
    Komisyon Kararı 92/261/EEC
    Newitt Dunlopp Slazenger International ve Diğerleri 85. Madde– Münhasır dağıtım şebekesini korumak amacıyla ihracat ve paralel ticaret yasağı (tenis topları ve raketleri, squash topları ve golf malzemeleri)

    Komisyon Kararı 94/987/EEC
    Tretorn 85. Madde– Münhasır dağıtım şebekesini korumak amacıyla ihracat ve paralel ticaret yasağı (tenis topları)
    Komisyon
    IV/F-1/33.055 Sayılı Vaka Danish Tennis Federation Bildirim. Tenis toplarına “resmi†statüsü verilmesi
    Futbol Komisyon Kararı 91/130/EEC Screensport/EBU Futbol ve diğer sporlara yönelik TV yayın hakları
    Komisyon Kararı 92/521/EEC Distribution packages for 1990 World Cup 85. Madde- Bilet satışını kısıtlamaya yönelik anlaşmalar
    Komisyon Kararı
    IV/33.145 and IV/33.245
    Sayılı Vakalar ITVA/Football Authorities BBC/BSB ve FootBall Association TV münhasır yayın haklarına ilişkin anlaşmaların bildirimi
    Komisyon Kararı 93/403/EEC EBU/Eurovision Futbol ve diğer sporlara yönelik TV yayın hakları
    Komisyon
    IV.36.033 Sayılı Vaka KNVB+SPORT 7 Hollanda futbol maçlarına ilişkin lisans anlaşmalarının bildirimi
    Komisyon
    IV.36. 438 Sayılı Vaka Audio-visual Sport İspanya Lig Kupası TV yayın hakları
    Komisyon Kararı Fransa Dünya Kupası Bilet Satışları Fransa’da düzenlenen Dünya Kupası’nın bilet satışlarına ilişkin girişim
    Komisyon
    IV/37.400 Sayılı Vaka Establishment of European Football League Avrupa Futbol Ligi’nin kurulmasına yönelik girişim

    Komisyon
    IV/37.398 Sayılı Vaka
    UEFA Şampiyonlar Ligi maçlarının TV yayın haklarının tek merkezden pazarlanmasına ilişkin düzenlemelerin bildirimi
    Komisyon
    IV/37.214 Sayılı Vaka
    DFB Almanya’daki müsabakaların TV yayın haklarının tek merkezden pazarlanması
    ATAD
    13/76 Sayılı Kararı Dona Serbest dolaşım

    Bidayet Mahkemesi T-46/92 Sayılı Vaka
    Scottish Football Association Arjantin takımları arasındaki futbol maçlarının FIFA kurallarına dayanarak yayınlanmasının engellenmesi
    ATAD C-415/93 Sayılı Vaka Bossman Serbest dolaşım
    ATAD C-264/98 Sayılı Vaka Tibor Balog k. Royal Charleroi Sporting Club Futbolcuların serbest dolaşımı
    Bisiklet ATAD 36/74 Sayılı Vaka Walrave Milliyete dayalı ayrımcılık. Serbest Dolaşım

    At Yarışı
    Komisyon Kararı 95/373/EC
    PMI-DSV 85. Madde- Fransız yarışlarının bahis dükkanlarında gösterim hakları
    Bidayet Mahkemesi
    T-504/93 Sayılı Vaka Ladbroke k. Komisyon At yarışı ses ve görüntülerine ilişkin fikri mülkiyet hakları
    Basketbol ATAD C-176/96 Sayılı Vaka Lethonen and Castors Canada Dry Namur – Braine Serbest dolaşım

    Judo
    ATAD C-51/96 Sayılı Vaka Deliege k. Asbl Ligue Francophone de Judo et Disciplines Associées
    Serbest dolaşım

    ATAD C-9/98 Sayılı Vaka Agostini k. Asbl Ligue Francophone de Judo et Disciplines Associées
    Serbest dolaşım

     

    Â